علی اکبر دهخدا انتظار را چنین معنی می کند : "انتظار" به معنای چشم داشتن و یا چیزی را چشم داشتن ، نگرانی ، چشم داشتگی و امیدواری ، چشم براهی 

محمد معین زیر مدخل انتظار می نویسد :

"انتظار" به معنای چشم داشتن ، چشم به راه بودن ، چشم د اشت ، نگرانی

 

در معنای "انتظار "، توصیفات و توضیحات مختلفی ذکر شده که هیچکدام بیان کننده اصل معنای آن نیستند . اگر در معنای آن گفته شود که انتظار یعنی چشم به راه بودن ، این صرفا ترجمه لفظ از عربی به فارسی است و نمی تواند به عنوان تعریف تلقی شود . همچنین اگر " انتظار" را به معنای چشم داشت و چشم براه بودن معنی کنیم نتیجه ای که از معنای لغوی آن به دست می آید این است که کسی عمل زشت و ناهنجاری انجام داده و منتظر کیفر آن است و یا کسی بذری را در زمین پاشیده و منتظر است که محصولش از زمین سربرآورد و سرسبز شود و کسی که کار خیر و شایسته ای انجام داده ، منتظر است تا روزی فرا رسد و او پاداش کار خیرش را بگیرد . 

از تعاریف بالا چنین به نظر می رسد که معنای لغوی انتظار نمی تواند بیانگر مفهوم اصلی و کامل آن باشد بلکه اگر خوب دقت کنیم در خواهیم یافت که "انتظار "یک امر کاملا وجدانی است و اگر کسی واقعیت آنرا وجدان نکرده باشد هرگز با توصیفات ذهنی حقیقت آنرا نمی فهمد . معرفت های وجدانی مانند گرسنگی و تشنگی ، شادی و خشم و ....نیز از همین سنخ هستند .تنها راه شناخت گرسنگی و تشنگی ، گرسنه و تشنه شدن است و تنها راه فهمیدن شادی و خشم ، شاد و عصبانی شدن است . معنای واقعی " انتظار" هم فقط برای شخص منتظر ، روشن و آشکار می شود . اگر کسی هیچگاه حالت انتظار را نچشیده باشد با توصیف و توضیح نمی توان معنای انتظار را برایش روشن کرد . حتی ممکن است توضیحات زیاد باعث ابهام بیشتر در مفهوم آن گردد . اما کسی که "انتظار" را چشیده است به خوبی معنای آنرا می فهمد . به چنین شخصی می توان یادآوری کرد که :" آن زمانی که یکی از عزیزانت به سفر رفته بود و تو از او خبر نداشتی و گفته بود تا فلان موقع برمی گردم و .... .قبل از آمدن او چه حالی داشتی ؟" آن حال وجدانی" انتظار" نام دارد .

 

اما " انتظار " در اسلام و به ویژه در مذهب شیعه معنای و مفهوم دیگری دارد و آن عبارتست از ایمان استوار بر امامت و ولایت حضرت ولی عصر ( عج ) و امید به ظهور مبارک آن واپسین حجت الهی ، و آغاز حکومت صالحان . انتظار فرج در واقع نوعی آمادگی است ، آمادگی برای پاک شدن ، پاک زیستن ، آمادگی برای حرکتی مستمر و دائم توام با خود سازی و دگر سازی و زمینه سازی . و سرانجام آمادگی برای تهیه قوا برای شرکت در نهضت عظیم حضرت مهدی (عج ) است .

 

مسلمانان بر اساس وعده های صریحی که قرآن کریم بدان ها داده است ، عقیده دارند که طبق قانون خلقت و سنت آفرینش ، تاریخ بر مبنای سنت های الهی و وعده های خدایی به پیش می رود و اگر چند روزی دنیا به نفع ستمگران تمام شده ، ولی سرانجام حکومت مطلق جهان به دست صالحان و حق پرستان خواهد افتاد و عدالت و امنیت بر اساس قانون خدا در سرتاسر جهان برقرار خواهد شد . به برخی از آیاتی که اشاره به این موضوع دارند در زیر اشاره می شود :

 

سوره توبه آیات 32 و 33

یریدون ان یطفئوا نور الله بافواههم و یابی الله الا ان یتم نوره و لوکره الکفرون * هوالذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون

کافران می خواهند که نور خدا را با دهانشان خاموش کنند و خدا نگذارد تا آنکه نور خدا را در منتهای ظهور و حد اعلای کمال برساند هر چند کافران ناراضی و مخالف باشند * اوست خدایی که رسول خود را به هدایت و دین حق فرستاد تا آن را بر همه ادیان عالم تسلط و برتری دهد هرچند مشرکان ناراضی و مخالف باشند .

 

سوره نور آیه 55

وعد الله الذین ءامنوا منکم و عملوالصلحت لیستخلفنهم فی الارض کمااستخلف الذین من قبلهم و لیمکنن لهم دینهم الذی ارتضی لهم و لیبدلنهم من بعد خوفهم امنا یعبدوننی لا یشرکون بی شیئا و من کفر بعد ذلک فاولئک هم الفسقون

خدا به کسانی از بندگان که ایمان آرند و نیکوکار گردند وعده فرمود که در زمین خلافتشان دهد چنانکه امم صالح پیمبران سلف را جانشین پیشینیان آنها نمود ، و دین پسندیده آنان را تمکین و تسلط عطا کند و به همه آنان پس از خوف و اندیشه از دشمنان ایمنی کامل دهد که مرا به یگانگی بی هیچ شائبه ، شرک و ریا پرستش کنند و بعد از آن هر که کافر شود ، پس آنان به حقیقت همان فاسقان تبهکارند.

 

سوره غافر آیه 51

انا لننصر رسلنا و الذین ءامنوا فی الحیوه الدنیا و یوم یقوم الاشهد

ما البته رسولان خود و اهل ایمان را هم در دنیا ظفر و نصرت می دهیم و هم در روز قیامت که گواهان به شهادت برخیزند .

 

سوره انبیا آیات 105 و 106

و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادی الصالحون * ان فی هذا لبلغا لقوم عبدین

و ما بعد از تورات در زبور نوشتیم که البته بندگان نیکوکار من ملک زمین را وارث و متصرف خواهند شد * بی شک در این قرآن برای اهل عبادت مایه وصول به مقصد حق نهفته است .

 

سوره قصص آیه 5

و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم هئمه و نجعلهم الوارثین

و ما اراده داشتیم که بر آن طایفه ضعیف و ذلیل کرده شده ، در آن سرزمین منت گذارده و آنها را پیشوایان قرار دهیم و وارث گردانیم .

 

سوره حج آیه 41

الذین ان مکنهم فی الارض اقاموالصلوه و ءاتواالزکوه و امروابالمعروف و نهوا عن المنکر و لله عقبه الامور

آنهایی هستند (آنان که خدا را یاری می کنند ) که در روی زمین به آنها اقتدار و تمکین دهیم نماز را به پا می دارند و زکات می دهند و امر به معروف و نهی از منکر می کنند و عاقبت کارها به دست خداست .

 

 

از آنچه که در بالا آمد به خوبی می توان نتیجه گرفت که جهان روزی را در پیش دارد که حکومت مطلق دنیا به دست پاکان و صالحان خواهد افتاد و آن روز در فرهنگ گرانسنگ تشیع همان روز قیام حضرت مهدی (عج) خواهد بود .

حال با توجه به اهمیت بسیار زیاد این موضوع ، یعنی افتادن حکومت به دست صالحان و رهایی عالم هستی از ظلم و جور و فساد می توان به ارزش والای انتظار آن روز را کشیدن پی برد . اهمیت زیاد این مطلب مخصوصا زمانی قابل فهم تر است که ما بدانیم با ظهور امام عصر (عج) همه اختلاف ها و سوئ برداشت ها و کج فهمی ها و انحرافات دینی و اخلاقی از بین می رود و انسانها در روی کره زمین به وحدت کلمه و عقیده بر محور حق و دین صحیح نائل می شوند و بدین وسیله راه بندگی صحیح خدا برای همه خلائق هموار می گردد. در عصر ظهور عقل و ایمان مردم به کمال می رسد و راه رسیدن به کمالات اخلاقی برایشان به طور کامل فراهم می گردد . آنقدر عقل ها کامل می شود که مومنان دیگر برای امور مادی و دنیوی ارزشی قائل نمی شوند و به خاطر پول و مقام با یکدیگر به نزاع و اختلاف بر نمی خیزند و کینه ها از دلهای ایشان رخت بر می بندد و رافت و گذشت بین آنها حاکم می شود . و آنگاه که حرص پول و دنیا از انسانها رخت بربندد و هر کس فقط به اندازه مایحتاج خود از امکانات مادی بهره ببرد و به همان قناعت ورزد ، راه برای ایمان کامل بندگان هموار می گردد . امیر المومنین (ع) در مورد زمان ظهور می فرمایند :"....شر و بدی از میان می رود و خیر و خوبی می ماند ....مردم به اطاعت و عبادت رو می آورند . دین و آیین رونق می یابد . امانت ها رعایت می شود ، درختان پرثمر می شود و برکت ها بسیار می گردد ، اشرار به هلاکت می رسند . نیکان می مانند و از دشمنان اهل بیت کسی باقی نمی ماند " .بیان این موارد و مقایسه بین عصر غیبت و عصر ظهور و شرایط ایده آل و دوست داشتنی آن ، ما را به طرف این واقعیت سوق می دهد که چه گوهر گرانقدر و چه ذخیره ارزشمندی سالهای سال ، بلکه قرنهاست در پس پرده غیبت به سر می برد و ما از چه نعمت بزرگی محروم شده ایم و این امر به دلیل عصیان و ناسپاسی انسان اتفاق افتاده چرا که امام محمد باقر علیه السلام می فرمایند:

 

« وقتی خداوند متعال بر آفریده های خود (مردم) غضب نماید، ما (اهل بیت) را از مجاورت آنها دور می کند. »

اصول کافی، کتاب الحجه، باب فی الغیبة، ح 31

 

بنابر آنچه که گفته شد می توان به اهمیت " انتظار فرج امام زمان " پی برد و دلیل ارزش و فضیلت آنرا در روایات درک کرد . به برخی از روایاتی که در فضیلت " انتظار " آمده است اشاره ای می کنیم :

 

پیامبر گرامی اسلام (ص) برترین عبادت را انتظار فرج می داند و در جای دیگر می فرماید ، برترین جهاد امت من انتظار فرج است . حضرت علی (ع) نیز فرمود ، منتظر فرج باشید و از رحمت خداوند نا امید نشوید به درستی که خوشایندترین اعمال نزد خداوند ، انتظار فرج است . امام صادق (ع) نیز فرمود ، منتظر امر ما به سان آن است که در راه خدا به خون خود غلتیده باشد . در روایتی مرحوم مجلسی از امام صادق (ع) نقل می کند ، هر کس که بمیرد در حالی که منتظر این امر باشد همانند کسی است که با حضرت قائم (عج) در خیمه اش بوده باشد ، پس حضرت چند لحظه ای درنگ کرده ، آنگاه فرمود نه ، بلکه مانند کسی است که در خدمت آن حضرت شمشیر بزند ، سپس فرمود نه ، به خدا همچون کسی است که در پیشگاه رسول خدا (ص) شهید شده باشد . ونیز در روایت دیگری می فرماید بدانید کسی که منتظر ظهور حضرت مهدی (عج) باشد ، پاداش کسی را دارد که شب ها را برای انجام عبادت بیدار و روزها روزه دار باشد .و در ضمن حدیث مفصلی امده است که آن حضرت فرمود هر کس منتظر امر ما باشد و بر ترس و آزاری که از دشمنان ما می بیند صبر کند ، فردای قیامت با ما خواهد بود . پس " انتظار " ، آدمی را متعهد می سازد که برای تحقق هدف های اسلامی و آرمان های انسانی ، بدون هیچ گونه ضعف و یاس تلاش کند و به سوی مقاصد متعالی اسلام گام بردارد و پیوسته مقاوم و استوار ، به وظایف دینی و اسلامی خود عمل نماید . از همین جهت است که " انتظار " در روایات ، عبادت شمرده شده و از بهترین و با ارزش ترین اعمال به شمار آمده است .

 

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: